Rodzinne związki autorów Disneya

Zdarzyło się Wam, a może i robicie to zawsze, czytać w Gigantach i Kaczorze Donaldzie na pierwszej stronie komiksu informację o jego autorach – zwykle scenarzyście i ilustratorze? Pewnie zauważyliście też nieraz zbieżność nazwisk tych autorów – Pat i Carol McGreal, Mau i Bas Heymans itd. Zdarza się, że te same nazwiska to zwykły przypadek, ale występują także powiązania rodzinne – o tych najpopularniejszych związkach, gdzie tworzą ojciec i syn, mąż i żona, brat z bratem itd. dowiecie się z tego wpisu 😊

Carl Barks i Margaret „Garé” Barks (małżeństwo)

Twórczość Carla Barksa (1901-2000) jest polskim czytelnikom dobrze znana – w latach 90′ jego komiksy drukowane były regularnie na łamach pisma Kaczor Donald, a od kilku lat wydawany jest Kaczogród będący kolekcją jego wszystkich historyjek. Barks stworzył takie postaci jak m.in. Sknerus McKwacz, Bracia Be, Diodak czy Magika.

Nie każdy jednak wie, że także jego trzecia żona, Margaret „Garé” Barks (1917-1993), miała swój udział w twórczości Carla. Choć głównie współpraca z małżonkiem skupiała się na inkingu (pokrywaniu tuszem komiksów) i typografii (układaniu tekstu w dymkach), Garé Barks ma też swój istotny udział w powstaniu niektórych historyjek słynnego męża. Jednym z przykładów ich współpracy jest komiks Na wyspie Menehune, który znajdziecie m.in. w drugim tomie serii Kaczogród. Garé nie tylko zajęła się typografią, ale również zasugerowała elementy fabularne związane z hawajskimi legendami, co wzbogaciło opowieść o lokalny koloryt. Sama urodziła się na Hawajach – któż więc potrafiłby Carlowi lepiej doradzić?

Po zakończeniu kariery komiksowej, małżeństwo Barksów poświęciło się malarstwu. Carl, zainspirowany pasją żony, zaczął tworzyć obrazy olejne przedstawiające postaci z uniwersum Disneya, co stało się nowym rozdziałem w jego twórczości

William Van Horn i Noel Van Horn (ojciec i syn)

William Van Horn (ur. 1939 r.) jest autorem blisko 200 komiksów – w zdecydowanej większości napisanych i narysowanych samodzielnie, z czego około połowę stanowią ten-pagery. W Polsce wydrukowano 93 historyjki jego autorstwa i pewnie większość z czytelników kojarzy jego twórczość z Kaczora Donalda – „najzabawniejszego pisma świata”.
Osobiście u W. Van Horna najbardziej lubię jego bardzo charakterystyczny styl rysowania emocji – jego bohaterowie mają na dziobach (i twarzach) bardzo żywo wymalowany obłęd, szaleństwo czy przebiegłość. Dostrzec też można, że Van Horn senior lubuje się w rysowaniu owadów, które często, nawet te najmniejsze, zdobią jego komiksy.

Noel Van Horn (ur. 1968 r.) jest synem Williama i podobnie jak ojciec został artystą – scenarzystą i grafikiem wielu komiksów z bohaterami Disneya, jednak w przeważającej większości są to komiksy z Mikim i przyjaciółmi. Na blisko 150 stworzonych komiksów aż 100 doczekało się przekładu na język polski i były publikowane niemal wyłącznie na łamach Kaczora Donalda.

Współpraca między panami naturalnie zaistniała. Nie była jednak, delikatnie ujmując, zbyt obfita, przynajmniej w kwestii komiksów z Donaldem i Mikim. William Van Horn zilustrował tylko jeden komiks swojego syna – To bee or not to bee (pol. Żądło). W drugą stronę – Noel jest też autorem ilustracji tylko 1 komiksu – Boomerang (nie wydanego w Polsce) – do którego scenariusz napisał jego ojciec, William.

Bastiaan Heymans i Maurits Heymans (bracia)

Bastiaan „Bas” Heymans (ur. 1960 r.) – starszy z pochodzących z Holandii braci jest samoukiem. Co prawda kształcił się na Académie des Beaux-Arts (Akademia Sztuk Pięknych) we francuskim Montpellier, ale przerwał naukę i w latach 90′ został autorem kaczych komiksów.

Maurits „Mau” Heymans (ur. 1961 r.) – młodszy brat Basa. Młodszy, ale to on pierwszy rozpoczął pracę dla Disneya i to na wiele lat przed bratem, w drugiej połowie lat 80′. Wcześniej wraz z Basem tworzyli komiksy undergroundowe. Patrząc na styl rysunków Mauritsa łatwo dostrzec podobieństwa do twórczości Carla Barksa, którym się inspirował, jednak rysunki Holendra wydają się być zdecydowanie dynamiczniejsze i nieraz naznaczone agresją, co tworzy unikatowy, charakterystyczny styl.

Twórczość braci Heymans jest imponująca – młodszy Mau przewija się jako autor lub współautor ponad 1000 komiksów (spośród których wiele to jednak historyjki 1-stronnicowe), Bas współtworzył natomiast ponad 700 komiksów. Wiele z nich wydrukowano na łamach Kaczora Donalda, gazetki Komiksowo czy zapomnianego już nieco Łamacza Głowy. Bracia wiele historyjek stworzyli wspólnie, łącząc swoje talenty do pisania scenariusza i rysowania.

Bas Heymans i Pasqua Heymans (ojciec i syn)

Zanim zacząłem pisać ten artykuł, nie zdawałem sobie sprawy, że poza popularnymi braćmi Heymans jest jeszcze ktoś trzeci! A jest nim syn Basa, Pasqua 😊
Pasqua Heymans (ur. ?) jest autorem piszącym od 2013 roku scenariusze do kaczych komiksów, które ilustruje jego ojciec. Jak na razie licznik na stronie inducks.org wskazuje na 53 historyjki napisane przez syna Basa, jednak żadna z nich nie doczekała się przekładu na język polski. W sieci ciężko znaleźć jakiekolwiek dodatkowe informacje na temat tego chłopaka, czy chociaż jego zdjęcie. W poszukiwaniu tegoż, trafiłem na Facebooku na profil pewnej hojnie obdarzonej przez naturę latynoski, która miała wyglądającego na Holendra męża, ale, meh, to nie był właściwy trop!

Pat McGreal i Carol McGreal (małżeństwo)

Pat McGreal (1953-2021) rozpoczął pracę dla Disneya w 1992 roku, a od 1996 roku regularnie współpracował z żoną Carol – oboje w roli scenarzystów komiksów z Donaldem, Mikim i innymi bohaterami. Ich twórczość powinien kojarzyć każdy prawdziwy kaczkofan znad Wisły, bowiem w Polsce doczekaliśmy się drukiem aż 345 komiksów autorstwa tych państwa, spośród których wymienić możemy m.in. bardzo dobrze przyjęte przez czytelników: Zgubiony w czasie, Narzeczona dla Gogusia czy Tu się zgina miecz ronina.

Komiksy McGrealów często stanowiły parodię znanych motywów popkultury oraz wprowadzały elementy fantastyczne i science fiction. Nawet teraz, po 25-30 latach od publikacji, wciąż pamiętam część tych historii czytanych w dzieciństwie.

Pier Lorenzo De Vita, Massimo De Vita i Napoleone De Vita (ojciec, syn i wujek)

Pier Lorenzo De Vita (1909-1990), był jednym z pionierów włoskiego komiksu Disneya. Zaczął pracę dla Topolino w latach 30′ XX wieku, a od lat 50′ ilustrował historie z Mikim, Donaldem i Sknerusem. Był odpowiedzialny m.in. za rysunki do słynnych scenariuszy Guido Martiny. Najlepsze historyjki tego duetu nie ukazały się niestety w Polsce, a były to m.in. parodie Trzech Muszkieterów Dumasa i Don Kichota Cervantesa.

Massimo De Vita (ur. 1941 r.), zadebiutował w latach 60′, początkowo jako współpracownik ojca, a później jako samodzielny autor. Stał się jednym z najważniejszych twórców Disneya we Włoszech, znanym m.in. z:

• sagi fantasy Miecz z lodu z Mikim i Goofim
• ilustracji do komiksów z Superkwękiem,
• przygodowych historii z udziałem Donalda i Sknerusa.

Jest współautorem blisko 500 komiksów, spośród których w Polsce opublikowano 132 historyjki.

Napoleone De Vita (1907-?) – podobnie jak młodszy brat Pier Lorenzo, również Napoleone został autorem (scenarzystą i rysownikiem) komiksów, choć jego twórczość w kwestii disneyowskich historii nie jest dobrze udokumentowana. Wiemy jedynie o 1 komiksie – Topolino e la finale di baseball – do którego napisał scenariusz, a ilustracje narysował jego brat, Pier Lorenzo.

Sergio Asteriti i Franco Asteriti (bracia)

Sergio Asteriti (1930-2024) był włoskim rysownikiem, współautorem 363 komiksów z bohaterami Disneya, spośród których 54 ukazały się w polskim tłumaczeniu. Zdecydowana większość narysowanych przez niego historii przedstawiała postaci z Myszogrodu, a zaledwie ok. 10 komiksów prezentowało Donalda i spółkę. Sergio Asteriti stworzył ilustracje do scenariuszy innych popularnych twórców, jak Guido Martina, Osvaldo Pavese czy Giorgio Pezzin, samodzielnie napisał też scenariusz do 6 komiksów, spośród których dwa: Miki muzykant oraz Ocalmy ten las! zostało wydanych w Polsce.

Franco Asteriti (ur. 1929 r.) jest starszym bratem Sergio Asteritiego i jego cała kariera w twórczości disneyowskich komiksów sprowadziła się do tego, iż w latach 1974-1975 napisał scenariusze do 3 mysich historyjek, które zilustrował jego brat, Sergio. Dwie z nich ukazały się w Polsce – W poszukiwaniu zaginionego skarbu oraz Porwany na starość.

Choć, jak widzimy, współpraca braci Asteriti nie dostarczyła nam dziesiątek ciekawych historyjek, to jednak nazwisko włoskich twórców przywodzi na myśl szczegółowy styl, jakim charakteryzowały się ilustracje autorstwa Sergio. Osobiście bardzo lubię zwłaszcza oglądać komiksy, do których rysunki stworzył.

Giorgio Pezzin i Manuela Marinato (małżeństwo)

Giorgio Pezzin (ur. 1949 r.) – z wykształcenia inżynier, ale jak to w życiu często bywa wyszło tak, że zawodowo zajął się z czymś innym – w tym przypadku pisaniem scenariuszy do komiksów. Jego kariera rozpoczęła się w latach 70′, a twórczość obejmuje zarówno historie z postaciami Disneya, jak i inne serie komiksowe. Jest autorem ponad 370 komiksów z kaczkami i myszami, spośród których 102 pojawiło się w polskim przekładzie, głównie na łamach MegaGiga i Mamutów. Najwyżej oceniane przez społeczność portalu inducks.org historyjki się jednak nie ukazały w Polsce, a z tych dostępnych po polsku w opinii czytelników najlepszy jest Tańczący na lodzie z Mikim i Goofim.

Manuela Marinato (ur. 1948 r.) – rok starsza od męża, podobnie jak i on swoją karierę zawodową rozpoczęła w branży niezwiązanej z komiksami – uzyskując wykształcenie wyższe ze studiów biologicznych. Działalność w branży rozrywkowej rozpoczęła w latach 70′ początkowo współtworząc fabuły do historii Disneya, które scenariuszowo rozwijał jej mąż, Giorgio Pezzin. Z czasem zaczęła samodzielnie tworzyć scenariusze, szczególnie dla serii skierowanych do młodszych odbiorców, takich jak Chip i Dale oraz Mała Syrenka. W latach 1994–2004 była aktywną autorką komiksów Disneya, tworząc zarówno samodzielne historie, jak i współpracując z mężem. Wspólnie stworzyli około 450 historii dla Disneya oraz ponad 800 opowieści w sumie

Wśród stworzonych przez małżeństwo komiksów, wyróżnić możemy wysoko ocenianą historię Uwolnić księżniczkę – autorką fabuły jest Manuela Marinato, autorem scenariusza Giorgio Pezzin, a całość zilustrował wspaniały Massimo De Vita. Komiks znajdziecie w polskim MegaGiga 44: Przebudzenie siły.

Sarah Kinney, Stefan Petrucha i Margo Kinney Petrucha (matka, ojciec i córka)

O Basie Heymans i jego synu już pisałem parę akapitów wyżej, a teraz czas na pełną rodzinę – matkę, ojca i córkę 😎 Co ciekawe, żadne z nich nie ma chyba talentu do rysowania, bo ich praca skupia się wokół scenariuszy komiksowych.

Sarah Kinney (ur. ?) – autorka scenariuszy blisko 160 komiksów, do których ilustracje narysowali popularni: N. Van Horn, Millet, Arild Midthun czy Marco Rota. Zdecydowana większość, bo 112 historyjek, ukazała się w Polsce – niemal wyłącznie na łamach czasopisma Kaczor Donald. Sarah poza pisaniem disneyowskich historyjek, tworzyła także wraz z mężem scenariusze do serii komiksowych, takich jak Nancy Drew i Nancy Drew: The New Case Files, wydanych przez Papercutz.

Stefan Petrucha (ur. 1959 r.) – podobnie jak małżonka jest autorem scenariuszy (266) do disneyowskich komiksów i również jego prace ilustrowali słynni rysownicy: N. Van Horn, Vicar czy Cèsar Ferioli. Gdyby sugerować się ocenami historyjek na inducks.org, to komiksy, których współautorem jest Petrucha, cieszą się nieco większym uznaniem czytelników, niż te autorstwa jego żony. Ocen jest jednak na tyle mało, że ciężko uznać te dane za miarodajne. Tak czy kwak, polscy fani komiksów mają możliwość zapoznania się naprawdę dobrze z twórczością Petruchy, bo w naszym kraju opublikowano dotychczas 188 jego historii. Najwyżej ocenianą jest Pewnego razu w Meksyku.

Margo Kinney Petrucha (ur. ?) – córka Sarah Kinney i Stefana Petruchy, ukończyła w 2020 roku Hampshire College uzyskując tytuł licencjata w dziedzinie pisania kreatywnego i mediów mieszanych. Obecnie pracuje poza branżą komiksową, ale znalazła się w tym zestawieniu nieprzypadkowo i nie chodzi o „komiksowych” rodziców 😏 Margo jest bowiem autorką fabuły komiksu My, dozorcy z zoo, który ukazał się na łamach Kaczora Donalda w 2009 roku. Scenariusz napisała jej mama, Sarah, a komiks zilustrował… no nie, nie jej ojciec, bo prawdopodobnie nie potrafi rysować. Komiks zilustrował Joaquín Cañizares Sanchez 😎 Ten skromny, jednorazowy występ Margo pozostaje póki co bez kontynuacji.

Bob Karp, Hubie Karp i Lynn Karp (bracia)

Robert „Bob” Karp (1911-1975) – może wielu z Was nie uwierzy, ale w Polsce wydrukowano blisko… 800 historyjek jego autorstwa, a konkretnie – pasków komiksowych. Współpracował głównie z Alem Taliaferro, który ilustrował jego paski, a te trafiły w Polsce na łamy m.in. Kaczora Donalda, Komiksu Gigant a także… jako wkładka do gumy balonowej Donald 😁 Możecie go także skojarzyć jako autora scenariusza do pierwszego komiksu narysowanego przez Carla Barksa – Złoto piratów.

Hubert „Hubie” Karp (1914-1953) – rozpoczął karierę w Walt Disney Productions w 1939 roku jako scenarzysta komiksów z udziałem postaci takich jak Myszka Miki i Goofy. W 1944 roku dołączył do Warner Bros. Cartoons, gdzie pracował w dziale scenariuszy. Na swoim koncie ma 246 komiksów i pasków komiksowych (jako scenarzysta), spośród których 22 ukazały się w Polsce.

Theodore Lynn Karp (1909-1992) – najstarszy z braci był animatorem i rysownikiem komiksowym. W latach 1935–1941 pracował w Walt Disney Studios, uczestnicząc w produkcji filmów takich jak Pinokio, Fantazja i Bambi. Wspólnie z bratem Bobem tworzył pasek komiksowy The Middles. W bazie inducks znajdziemy 3 komiksy, które zilustrował, przy czym co do jednego z nich nie ma pewności. W Polsce te historyjki nie zostały nigdy wydane.

Choć nazwisko „Karp” brzmi dość swojsko i może sugerować wschodnioeuropejskie lub żydowskie pochodzenie, nie znalazłem żadnych informacji potwierdzających hipotetyczne związki tych autorów z naszym krajem 🤷🏻‍♂️

Inne rodziny

Istnieje jeszcze więcej przykładów rodzeństw, małżonków itd. którzy zostawili po sobie ślad w historii twórczości komiksów z Mikim i Donaldem. Często jednak są to tylko symboliczne lub słabo udokumentowane występy, lub postaci mało popularne. Poniżej jeszcze dwa przykłady na zakończenie 😊

Carl Fallberg (1915-1996) i Rebecca „Becky” Fallberg (1923-2007) – małżeństwo. Carl pracował dla Walt Disney Studios od 1935 roku, współtworząc animacje i komiksy z postaciami Disneya, w tym z Myszką Miki i Kaczorem Donaldem. Na swoim koncie ma 530 historyjek w roli scenarzysty, z czego zaledwie 14 zostało wydanych po polsku. Spośród nich warto wyróżnić Między nami piratami, która w USA doczekała się nawet okładki na jednym z tomów serii Disney Masters.

Becky, żona Carla, w 1942 roku rozpoczęła pracę w Disneyu jako telefonistka. Dzięki rekomendacji przyjaciółki szybko przeniesiono ją do działu Ink and Paint. W późniejszych latach brała udział w powstaniu takich filmów animowanych jak Piotruś Pan, Calineczka czy Księga Dżungli. Nie była to zatem bezpośrednia współpraca z mężem.

Luciano Gatto (ur. 1934 r.) i Valerio Gatto (ur. ?) – o ile lista komiksów narysowanych przez Luciano jest ogromna i obejmuje ponad 550 komiksów (92 wydane w Polsce), zwykle dość długich, po kilkadziesiąt stron, a nawet i takich po 250 jak Paperolimpiadi, o tyle o Valerio Gatto, potencjalnie z nim spokrewnionym, wiemy tylko tyle, że był inkerem przy jednym komiksie narysowanym przez Luciano, Topolino e il mistero di Stanlio & Ollio.